سرویس سیاست مشرق – «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.
***
روایتی از مفتونِ سیرن‌های کاخ سفید
راهی خانه ترامپ و نتانیاهو شویم و حرف بزنیم!
محمدرضا تاجیک، فعال چپ و از تئوریسین‌های اصلاحات که سال‌هاست به طرح حرف‌هایش در لفافه ادبیات عجیب و غریب پناه برده؛ اخیراً در یادداشتی با عنوان “تا کدامین راه گیرید پیش” که انصاف‌نیوز آنرا منتشر کرد؛ سیاست‌گذاران را با عباراتی مثل “مگس چسبیده به شیره، هیکیکوموری‌های پارانوئیک سیاسی، چلُمی‌های احمق، قورباغه چینی و اولیس‌های ایرانی (دریانورد مفتون) ” خطاب قرار داده است!
البته تا اینجای قضیه ربطی به عالم سیاست و تحلیل ندارد و صرفا میتوان به روزگار شکوه کرد که چطور “مشاور دولت اصلاحات” تبدیل به مردی می‌شود که اینچنین و جز با بددلی و پرت و پلا گفتن و اصرار به فیش‌برداری نامحترمانه از کتاب‌های بدی که می‌خواند؛ آرامش نمی‌یابد!
ماجرا از آنجا شروع می‌شود که تاجیک در انتهای یادداشت خود تقلا می‌کند به کسانی که وصفشان را در بالا خواندید “سیاست عقلانی و معطوف به بقا” را یاد بدهد.
او در این باره می‌نویسد:
“در این شرایط، حکم سیاست عقلانی و معطوف به بقا، جز رستن و گسستن از بندهای ذهنی خویش نیست. تحقق این مهم نیز، جز در پرتو اراده-به-تغییر، اراده-به-دانستن/نگریستن، اراده-به-شنیدن صدای پای حوادث در راه، اراده-به-سبب‌شناسی حال ناخوش جامعه، اراده-به-در/با جهان بودن، اراده-به-شناخت وضعیت و ظرفیت خود و دیگران، پرهیز از افراط و تفریط، بازی‌کردن هوشیارانه با کارت‌های در دست، پرهیز از بازو پنجه‌کردنِ با فولاد، با بدان کم ستیز گرفتن، مشت بر نیشتر نزدن، رام‌کردن روح سرکشِ سرکشان با مهمیز تحمل و تامل و تدبر، دانش اسباب و امکانات، از روزنه‌ها عبورکردن و در پس آن پنجره‌ای و دری گشودن، ره خانه‌ی دشمن گرفتن و با دشمن به جنگ با کلام و نه با شمشیرهای برکشیده از نیام برخاستن، در نمایش قدرت وارد شدن و بسان تماشاگر فعال یا تماشاگر-بازیگر، نمایش را بر/در داستان خود کردن، در هزارتو گام‌نهادن و از دیو و ددان در راه و چاله‌ها و چاه‌ها و بن‌بست‌ها نهراسیدن، ورود به شهر (پلیس) جهانی سیاست و تعیین و تثبیت و تقویت جایگاه خویش را موضوع اراده‌ی معطوف به شناخت مناسبات و روابط نامتقارن نیروها (آن‌گونه که در این شهر جاری و ساری هستند) قراردادن، ممکن نمی‌گردد.“[۱]
*از میان تواصی تاجیک باید به علاقه‌ی تهی از فلسفه‌ی او به “ره خانه‌ی دشمن گرفتن و با دشمن به جنگ با کلام و نه با شمشیرهای برکشیده از نیام برخاستن” اشاره کرد.
منظور سلیس او اینست حالا که آمریکا و اسرائیل به خاک محترم ایران تجاوز کرده‌اند و ایران بزرگ را در تهدید قرار داده‌اند و قائل به مذاکره اصولی هم نیستند؛ راه عاقلانه اینست که با همین دشمن متجاوز بدخواه و تا دندان مسلح که منتظر دریدن ماست به التماس مذاکره بنشینیم و به ابزار “کلام” مجهز شویم!
جالب است که تاجیک این توصیه مشعشع را نیز حکم عقل و تز بقا عنوان می‌کند و جالب‌تر آنکه کسانی که موافق این فهم غلط از سیاست نیستند را با الفاظ اشاره شده در متن خبر، می‌نوازد.
لازم به توضیح است که از منظر تاجیک و امثال تاجیک بقا یعنی چریدن و نفس کشیدن و لاغیر!
چیزی شبیه به “بقای ژاپنی” که به موجب آن می‌توانی هر تحقیر و توسری و ذلت و تجاوزی را بپذیری فقط برای اینکه زنده باشی و چند صباح بیشتر آب‌های کره زمین را مصرف کنی!
در این پاردایم هیچ اثری از تشخّص، امنیت، استقلال و آزادی، احساس مفید بودن، حیات معقول، خداگرایی، معنویت، ایثارگری و سایر معانی بلند انسانی نیست و معتقدان صرفا می‌خواهند، نمیرند.
معنای سلیس‌تر این سخن آن است که به زعم تاجیک اکنون باید به هر قیمتی با آمریکا و اسرائیل مذاکره کرد و خون آن‌همه زن و کودک و سردار شهید را ندید گرفت و بلکه خون‌های بیشتری را هم تقدیم آستان آمریکا و اسرائیل کرد تا شاید ترامپ و نتانیاهو ایران و ایرانی را ببخشند و اجازه‌ی یک زیستن نباتی به ما بدهند.
و در همین زیست نباتی هم هر لحظه در معرض حمله باشیم، داغ ترس و داغ نوکری آمریکا و اسرائیل بر جبینمان حک شود، مفاهیم بلندی مثل ایران و استقلال و آزادی را به دست خودمان و در پیش قدم‌های ترامپ سَر ببُرّیم و دین و عقلانیت هم هیچ!
با توصیفات پیش‌گفته و ضمن رعایت کامل احترام و ادب به سابقه سیاسی و تدین آقای تاجیک لکن باید این قضاوت را به مخاطبان محترم واگذار کرد که اکنون تاجیک مثل “اولیس” مفتون صدای سیرن‌ها شده یا دیگران!؟
***
ایران در ۲ جنگ؛ به روایت کمال خرازی
سید کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی طی سخنانی در کنفرانس بین‌المللی “حقوق بین‌الملل تحت تهاجم، تجاوز و دفاع” با اشاره به اینکه در جنگ هشت ساله و جنگ ۱۲ روزه وجوه مشابهی وجود دارد، گفته است: در جنگ هشت ساله، استقامت، انسجام و تاب‌آوری مردم در برابر دشمن بود که به پیروزی انجامید. اراده و تصمیم و انگیزه نیروهای مسلح ما بود که در برابر دشمن ایستادند و از کشور دفاع کردند. در جنگ ۱۲ روزه هم می‌بینیم که به همین ترتیب بود؛ یعنی تاب‌آوری و ایستادگی مردم، آن وجوه منسجمی که از ایران و از ایرانی نشان دادند، خیلی مؤثر بود. در حالی که دشمنان می‌خواستند کاری بکنند که فروپاشی در کشور رخ بدهد، ایرانیان در هر جا که بودند، چه در داخل و چه در خارج کشور، انسجام خودشان را در مخالفت با دشمن و مبارزه با دشمن به‌خوبی نشان دادند.
به گزارش جماران، وی افزود: اتکاء به خود، در جنگ هشت ساله و جنگ ۱۲ روزه، باز از وجوه مشابه این دو جنگ بود. ما متکی به بیگانه نبودیم؛ در جنگ هشت ساله متکی به خودمان بودیم و در جنگ ۱۲ روزه هم که دیدید کسی به ما کمک نکرد و تنها خودمان بودیم که از کشورمان دفاع کردیم. در جنگ ۸ ساله با اتکا به نیروهای توانمند خودمان توانستیم از سلاح‌هایی که از دوران رژیم گذشته باقی مانده بود به خوبی استفاده کنیم. کارشناسان و نیروهای آمریکایی زمانی که ایران را ترک کردند، تصور می‌کردند که ما نمی‌توانیم از هواپیماها اف ۱۴ استفاده کنیم، ولی نیروهای زبده ایرانی توانستند از این هواپیماها به خوبی استفاده کنند؛ یعنی به اتکای خودمان بدون اینکه مشاوران خارجی حضور داشته باشند توانستیم از سلاح‌های موجود استفاده کنیم.
وزیر اسبق امور خارجه کشورمان یادآور شد: در همان دوران جنگ، کار تولید سلاح از جمله ساخت موشک شروع شد و تا به امروز که به عنوان یکی از قدرت‌های موشکی دنیا محسوب می شویم ادامه دارد. شباهت دیگری که بین این دو جنگ وجود داشت این بود که در دوران دفاع مقدس هشت ساله، سازمان‌های بین‌المللی هیچ اقدامی به نفع ایران نکردند و حتی قطعنامه ۵۹۸ را صادر کردند؛ در جنگ اخیر هم سازمان ملل هیچ کمکی به جمهوری اسلامی نکرد.
خرازی تأکید کرد: از این شباهت‌های دو جنگ و این دو واقعه بزرگ نتیجه‌گیری حاصل می‌شود که ایرانی تن به ذلت نمی‌دهد و در برابر زور می‌ایستد. ایرانی استقلال خود را با هیچ چیز مبادله نمی‌کند. ایرانی خوداتکا است و بر اساس شعار «ما می‌توانیم» تلاش می‌کند که مشکلات را خود حل کند. این را ما امروزه در تولید سلاح می‌بینیم که ما به اتکای نیروهای زبده خود توانستیم با تولید موشک و سایر سلاح‌ها از خودمان دفاع کنیم. در عین حال، ایرانی وقتی که دست دوستی به سمتش دراز شود، آمادگی گفتگو و صحبت دارد.[۲]
*سخنان مدقّانه دکتر خرازی برای عوام و خواص ارزشمند است و همه اعم از مردم، پژوهندگان، مسئولان، نظامیان، فیلسوفان و مورخان باید همین نگاه دانشی به جنگ ۱۲ روزه را اتخاذ کنند.
در واقع همین قبیل نگاه‌های دانشی به جنگ ۱۲ روزه ما با آمریکا و اسرائیل باید مبنای فهم ما از این واقعه مهم را شکل دهد و تمام قضاوت‌ها، تاریخ‌گویی‌ها و برنامه‌ریزی‌ها باید بر اساس همین تحلیل علمی و نگاه فلسفی به جنگ ۱۲ روزه باشد.
“نگاه دانشی” و فارغ از مدح و ذم دیگران؛ نیاز مبرمی است که ما در اقتصاد و امنیت و اجتماع و سیاست امروز ایران اسلامی به آن نیازمندیم.
***
خواسته چندین ساله اژه‌ای از مسئولان قوه قضائیه
حجت‌الاسلام محسنی‌اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه در شورایعالی این قوه گفته است: مسئولین ذیربط قضایی چه از حیث وظایف ذاتی خود و چه از حیث کمک به دولت، نسبت به رفع مسائل معیشتی مردم اهتمام داشته باشند؛ وجود این مشکلات وظیفه ما را سنگین‌تر می‌کند.
او می‌افزاید: مردم با مسائل و مشکلاتی در معیشت خود مواجه‌اند؛ البته مردم با وجود این مشکلات، کماکان در مقابل دشمن غدّار و زیاده‌خواه کوتاه نخواهند آمد و استقامت خواهند کرد.
به گزارش ایرنا، رئیس عدلیه با قدردانی از اقدامات دادستان کل کشور و سایر دادستان‌ها در راستای پیگیری تمهیدات ناظر بر مقابله قانونی و قاطعانه با ناهنجاری‌های اجتماعی، گفت: در روزهای اخیر مجدد دستوراتی را در راستای مقابله قانونی و قاطعانه با جریانات سازمان‌یافته مروّج ناهنجاری‌های اجتماعی و مظاهر این ناهنجاری‌ها از جمله بی‌حجابی و نیمه‌برهنگی صادر کرده‌ایم.
محسنی اژه‌ای با اشاره به تکرار بخشنامه فروردین ۱۴۰۲، افزود: در همین راستا دادستان کل و سایر دادستان‌ها در تهران و نقاط مختلف کشور، نامه‌نگاری‌ها و هماهنگی‌هایی را با دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی انجام داده‌اند؛ ضمن قدردانی از آنها، تاکید دارم که در این رویکردِ اتخاذ شده، باید تسریع و تعجیل داشت همچنین امور مربوطه را با تدبیر، برنامه، هماهنگی و هدایت پیش برد؛ همچنین چنانچه مکاتبات و اقدامات صورت گرفته در این عرصه قابلیت اطلاع‌رسانی دارند، حتماً رسانه‌ای شود تا مردم نیز در جریان قرار گیرند و بدانند که برای تحکیم امنیت روانی آنها، اقداماتی در دستور کار است.[۳]
*طی سال‌های اخیر تقریبا هیچ جلسه مهم یا بزنگاه رسانه‌ای نبوده است که رئیس قوه قضائیه طی آن بر لزوم ورود مقامات قضایی به مسئله معیشت مردم و گرانی‌های بیقاعده تأکید نکرده باشد.
تأکیداتی که حتی تکرر آنها هم مدتیست مورد اشاره حجت‌الاسلام اژه‌ای قرار گرفته و او در سخنانی گلایه‌آمیز گفته که “برای چندمین‌بار” دستور می‌دهد. [۴]
جالب است که اژه‌ای حتی وجوب این دستور را نیز به نحو سلیسی بیان می‌کند آنجا که از مسئولان قضایی می‌خواهد “چه از حیث وظایف ذاتی خود و چه از حیث کمک به دولت” وارد مسئله گرانی‌های دلبخواهی شوند.
لکن همانطور که می‌بینیم هنوز تأثیر پیگیری‌های مقامات محترم قضایی در بحث گرانی‌های دلبخواهی و بیقاعده در زندگی مردم لمس نشده است.
این در حالی است که مردم تجربیات خوبی از ورود قوه قضائیه به مسئله گرانی در ادوار گذشته دارند و حتی دیده‌اند که قوه این ید بیضا را دارد که ولو حتی در یک روز هم قیمت لجام گسیخته برخی کالاها را به کانال معقول و رقابتی خود بازگرداند. [۵]
تجربیاتی که رضایت مردم و تحسین رهبری معظم نظام را سبب شد.
باید به کمک اژه‌ای شتافت و او را در هدف خطیرش برای ایفای نقش مدعی‌العمومی قوه قضائیه در بازار مسلمین و معیشت مردم یاری کرد. به نظر می‌رسد اژه‌ای در این جبهه تنهاست…
***
1_ https://ensafnews.com/618839
2_ https://www.jamaran.news/fa/tiny/news-1688932
3_ https://irna.ir/xjVYYY
4_ mshrgh.ir/1764182
5_ mshrgh.ir/945300
