فهرست محتوا

از استانداری تا شستا؛ سرگذشت یک قانون پرحاشیه

اشتغال مجدد و پیامدهای آن؛ قانون چه می‌گوید؟

ابعاد اقتصادی بحران؛ آمارهایی که نادیده گرفته نمی‌شود

چرا بازنشستگان بازمی‌گردند؟

جست‌وجوی یک مدل منعطف

سال ۱۴۰۵ چه در پیش دارد؟

سخن پایانی؛ پایان راهکارهای صفر و یک

گسترش نیوز: در حالی که نرخ بیکاری جوانان تحصیل‌کرده همچنان بالای ۲۰ درصد مانده و صندوق تأمین اجتماعی با کسری بیش از ۵۰۰ هزار میلیارد تومان در وضعیت بحرانی قرار دارد، بحث بازگشت بازنشستگان به کار دوباره به یکی از چالش‌های جدی این روزهای ایران تبدیل شده است. مسئله‌ای که در ظاهر یک موضوع اداری به نظر می‌رسد، اما در عمل به گره‌ای اقتصادی–اجتماعی بدل شده؛ آیا استفاده از تجربه مدیران و متخصصان بازنشسته ضروری است؟

از استانداری تا شستا؛ سرگذشت یک قانون پرحاشیه

قانون «ممنوعیت به‌کارگیری بازنشستگان» نخستین‌بار در سال ۱۳۹۵ تصویب شد و طی سال‌های ۱۳۹۶، ۱۳۹۷ و ۱۴۰۰ اصلاحات متعددی را پشت سر گذاشت. فلسفه این قانون دو محور اصلی داشت؛ کاهش هزینه‌های دولت و باز کردن مسیر اشتغال برای نسل جدید. اما جایگاه تامین اجتماعی، به‌عنوان نهادی عمومی و خارج از دولت، همیشه در منطقه خاکستری قرار داشت؛ موضوعی که به مناقشه‌های متعدد حقوقی و اجرایی منجر شد.

در نهایت، دیوان محاسبات کشور در سال ۱۴۰۳ اعلام کرد که شستا و همه زیرمجموعه‌های آن نیز مشمول این قانون‌اند. این تفسیر، موجی از تغییرات مدیریتی را در هلدینگ‌های بزرگ تامین اجتماعی رقم زد و ده‌ها مدیر بازنشسته در بهار و تابستان ۱۴۰۴ ناچار به ترک سمت‌های خود شدند.

اشتغال مجدد و پیامدهای آن؛ قانون چه می‌گوید؟

بازنشسته تأمین اجتماعی اگر دوباره مشغول کار شود، با دو مجموعه قانون روبه‌رو است:

یک، قانون ممنوعیت به‌کارگیری بازنشستگان که اشتغال در دستگاه‌های دولتی و عمومی را ممنوع می‌کند؛ دو، تبصره ۲ ماده ۴۱ قانون تامین اجتماعی که می‌گوید در صورت اشتغال جدید و بیمه‌پردازی، مستمری قطع خواهد شد.

در خرداد ۱۴۰۴ تأمین اجتماعی بخشنامه‌ای صادر کرد که براساس آن حتی قراردادهای پیمانکاری یا مشاوره‌ای نیز در صورت مشاهده «رابطه تبعیت» مصداق اشتغال تلقی و مستمری قطع می‌شود. این در حالی بود که رأی وحدت رویه شماره ۹۰ دیوان عدالت اداری (۱۳۹۸) تأکید داشت قراردادهای مشاوره‌ای واقعی، رابطه کارگری–کارفرمایی ایجاد نمی‌کند.

با وجود چند رأی ابطالی در سال‌های ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴، تأمین اجتماعی رویکرد سخت‌گیرانه‌تری اتخاذ کرده و هزاران بازنشسته در سال‌های گذشته با قطع مستمری مواجه شده‌اند.

ابعاد اقتصادی بحران؛ آمارهایی که نادیده گرفته نمی‌شود

بر اساس آخرین داده‌ها در آبان ۱۴۰۴، حدود ۴.۹ میلیون مستمری‌بگیر در تأمین اجتماعی وجود دارد. از این میان، برآوردها نشان می‌دهد ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار نفر هنوز مشغول کارند؛ بیشتر با قراردادهای خصوصی یا مشاوره‌ای. تنها در شش ماه نخست امسال بیش از ۴۲ هزار مورد قطع مستمری به دلیل اشتغال مجدد ثبت شده است.

این آمار زمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که بدانیم متوسط مستمری بازنشستگان حدود ۱۲.۵ میلیون تومان است، در حالی که هزینه سبد معیشت خانوار شهری به بیش از ۳۰ میلیون تومان رسیده. برای بسیاری از خانواده‌ها، قطع این مستمری به معنای سقوط ناگهانی در دامنه آسیب‌های معیشتی است.

چرا بازنشستگان بازمی‌گردند؟

افزایش تورم و کاهش قدرت خرید در سال‌های اخیر مهم‌ترین عاملی است که بازنشستگان را دوباره به بازار کار سوق می‌دهد. در این میان، متخصصان حوزه‌هایی مانند نفت، پتروشیمی، بانکداری و مدیریت پروژه بیش از دیگران خواهان ادامه همکاری در شرکت‌های دولتی و شبه‌دولتی هستند؛ چراکه درآمد این بخش‌ها بسیار بالاتر از میانگین حقوق در بازار کار است.

از یک سو ادامه حضور بازنشستگان در برخی صنایع مزیت‌هایی دارد. بررسی‌های داخلی شستا نشان می‌دهد خروج مدیران باتجربه در سال‌های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ در برخی هلدینگ‌ها منجر به افت ۱۸ درصدی عملکرد پروژه‌ها شده است؛ اما بازگشت بازنشستگان به کار فشار بر بازار کار جوانان را تشدید می کند. از سوی دیگر، اشتغال بدون پرداخت حق بیمه (به‌ویژه در قالب قراردادهای مشاوره‌ای) بار مالی مضاعفی بر صندوق تحمیل می‌کند؛ صندوق باید مستمری بپردازد اما درآمد بیمه‌ای دریافت نمی‌کند.

جست‌وجوی یک مدل منعطف

در میانه این چالش، دولت و مجلس چند مسیر جایگزین را در دستور کار دارند. مهم‌ترین آنها طرح «بازنشستگی تدریجی» است که وزارت کار در تابستان ۱۴۰۴ ارائه کرد؛ مدلی که اجازه می‌دهد بازنشسته تا پنج سال با نیمی از ساعت کار و دریافت ۵۰ درصد مستمری فعالیت کند و هم‌زمان حق بیمه بپردازد تا مستمری نهایی‌اش افزایش یابد. این طرح هنوز تصویب نشده، اما احتمال گنجاندن آن در لایحه بودجه ۱۴۰۵ زیاد است.

همچنین قراردادهای مشاوره‌ای واقعی همچنان طبق آرای دیوان عدالت اداری معتبر شناخته می‌شود و شرکت‌های دانش‌بنیان طبق مصوبه مهر ۱۴۰۴ از قانون ممنوعیت مستثنی هستند.

سال ۱۴۰۵ چه در پیش دارد؟

با تشدید کسری صندوق و فشار مجلس برای اجرای کامل متناسب‌سازی و پرداخت بدهی‌های انباشته دولت، احتمال شدت گرفتن نظارت‌ها و سخت‌گیری‌ها بالاست. با این حال، نیاز صنایع به تجربه نیروهای باسابقه و نفوذ تشکل‌های بازنشستگی باعث می‌شود دولت نتواند رویکرد «قطع کامل» را در پیش بگیرد. پیش‌بینی اصلی برای سال آینده، ادامه وضعیت کنونی همراه با نظارت سختگیرانه‌تر بر قراردادهای مشاوره‌ای و اجرای آزمایشی بازنشستگی تدریجی در چند هلدینگ بزرگ است.

سخن پایانی؛ پایان راهکارهای صفر و یک

بحث بازگشت بازنشستگان نشان داده که نسخه‌های صفر و یک در این حوزه پاسخ نمی‌دهد. کشور از یک‌سو به تجربه مدیران تراز خود نیاز دارد و از سوی دیگر با صندوقی مواجه است که تنفسش دشوار شده و نسلی جوان که برای ورود به بازار کار چشم‌انتظار است. راه‌حل، نه در قطع ناگهانی مستمری و نه در به‌کارگیری بی‌ضابطه بازنشستگان، بلکه در طراحی مدل‌های منعطف، قابل نظارت و اقتصادی است؛ مدل‌هایی که بتوانند سرمایه انسانی را حفظ کنند، صندوق را از فروپاشی نجات دهند و فرصت‌های برابر برای جوانان ایجاد کنند.

گسترش نیوز

اقتصاد

بازگشت جنجالی بازنشستگان به کار؛ با مستمری خداحافظی کنید

بانک و بیمه

بازگشت جنجالی بازنشستگان به کار؛ با مستمری خداحافظی کنید

کدخبر:
364816

امیر خیرخواهان

۱۴۰۴/۰۸/۳۰ ۰۶:۰۰:۰۰

فهرست محتوا

 نیاز سرمایه‌گذاران خُرد و جلوگیری از خروج سرمایه‌ها

مقررات‌ گذاری شفاف در بورس‌

علی عباس کریمی ،معاون توسعه و راهبرد شرکت بورس تهران با اشاره به نقش تحول‌آفرین فناوری بلاک‌چین در روش‌های معاملاتی جهانی اعلام کرد: ظهور بلاک‌چین عملاً بستر لازم برای شکل‌گیری رمزارزها را فراهم کرد. بیت‌کوین به‌عنوان نخستین رمزارز در سال ۲۰۰۸ معرفی و معاملات آن از سال ۲۰۰۹ آغاز شد. پس از بیت‌کوین، رمزارزهای دیگر وارد بازار شدند و به سرعت مورد استقبال مردم و سرمایه‌گذاران خرد قرار گرفتند.

وی با اشاره به رشد قابل‌توجه این بازار افزود: در دهه اخیر، ارزش بازار رمزارزها بیش از۳۵۰ برابر شده که نشان‌دهنده گستردگی و حضور جدی رمزارزها در فعالیت‌های اقتصادی مردم است.

 نیاز سرمایه‌گذاران خُرد و جلوگیری از خروج سرمایه‌ها

به گفته او، در پی این رشد، بورس‌های اوراق بهادار جهان تلاش کردند از مزایای این دارایی‌های نوین در بازارهای سرمایه بهره‌مند شوند.

او توضیح داد: بورس‌ها با هدف پاسخ‌گویی به نیاز سرمایه‌گذاران خُرد و جلوگیری از خروج سرمایه‌ها به بازارهای غیرشفاف، به طراحی ابزارهایی مبتنی بر رمزارز اقدام کردند. از جمله، قراردادهای آتی، قراردادهای آپشن و سایر ابزارهایی که با دارایی پایه رمزارز منتشر شدند.

کریمی مهم‌ترین گام بورس‌های اوراق بهادار دنیا را طراحی صندوق‌های رمزارز عنوان کرد و گفت: اولین بازار اوراق بهاداری که صندوق رمزارز را عرضه کرد، بورس تورنتو بود. پس از آن بورس‌های سوئیس، آلمان، آمریکا و نیویورک نیز اقدام به تشکیل صندوق‌های سرمایه‌گذاری با دارایی پایه رمزارز کردند. بورس نیویورک نیز در سال ۲۰۲۴ مجوز نخستین صندوق‌های مبتنی بر رمز ارز را صادر و هم‌زمان ۱۱ صندوق را پذیرش کرد.

مقررات‌ گذاری شفاف در بورس‌

معاون توسعه و راهبرد بورس تهران با اشاره به دلایل استقبال گسترده سرمایه‌گذاران کم‌ریسک‌ها از این صندوق‌ها ادامه داد: نخستین دلیل، نظارت و مقررات‌گذاری شفاف در بورس‌هاست. ابزارهای رمزارزی در بورس‌ها تحت نظارت مستقیم نهادهای ناظر هستند و همین مسئله اعتماد سرمایه‌گذاران را افزایش می‌دهد. دوم این‌که نهادهای حقوقی در بسیاری از کشورها امکان مشارکت مستقیم در بازار رمز ارز را به دلیل محدودیت‌های مقرراتی و حسابداری ندارند؛ اما صندوق‌های رمزارز این امکان را برای‌شان فراهم کرد.

او افزود: سادگی ابزارهای بازار سرمایه نیز عامل مهم دیگر در افزایش اقبال سرمایه‌گذاران به این نوع از صندوق‌ها بوده است. سرمایه‌گذاران در این ساختار دیگر به کیف پول دیجیتال و درگیری با پیچیدگی‌های معاملات رمزارز نیاز ندارند و نگرانی از دستکاری‌ها، کلاهبرداری‌ها و ریسک‌های پلتفرم‌های غیررسمی نیز کاهش می‌یابد. همین عوامل موجب شد استقبال از صندوق‌های رمزارز در دنیا به‌صورت چشمگیر افزایش یابد.

کریمی درباره اقدامات انجام شده در بورس تهران گفت: در بورس تهران از سال ۱۴۰۱ مطالعات بهره‌گیری از ابزارهای رمزارز را آغاز کرده‌ایم. مطالعات تطبیقی بورس‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری بزرگ دنیا نشان می‌دهد برخی از این صندوق‌ها تا ۱۰۰ میلیارد دلار دارایی تحت مدیریت دارند. با توجه به استقبال گسترده مردم ایران که برآوردها نشان می‌دهد بین ۱۰ تا ۱۵ میلیون نفر درگیر بازار رمزارز هستند، ضرورت طراحی ابزارهای رسمی و تحت نظارت کاملاً محسوس است.

او با بیان این‌که نبود مقررات لازم در سال‌های گذشته مانع ارائه رسمی پیشنهاد بوده، توضیح داد: خوش‌بختانه در یک سال اخیر در نهادهایی مانند شورای عالی تأمین مالی، بانک مرکزی و حتی قانون مالیات بر عایدی سرمایه، رمزارزها به‌عنوان دارایی شناخته شده‌اند. این موضوع امکان استفاده از این ابزارها در بازار سرمایه را فراهم کرده است.

کریمی افزود: اخیراً اساسنامه، امیدنامه و دستورالعمل صندوق‌های رمزارز را به سازمان بورس پیشنهاد داده‌ایم. امیدواریم در هفته آینده و هم‌زمان با گرامی‌داشت هفته بازار سرمایه، یک نشست تخصصی با حضور فعالان بازار و علاقه‌مندان حوزه رمزارز و صندوق‌های رمزارز برگزار می‌کنیم تا ابعاد کارشناسی این ابزارها بررسی شود.

او اعلام کرد پیشنهاد بورس تهران عرضه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر رمزارز است. به گفته او، البته طرح‌های تکمیلی نیز وجود دارد.

او توضیح داد: خوشبختانه طراحی‌هایی انجام شده که امکان تأمین مالی از طریق این صندوق‌ها را برای اقتصاد و فعالان اقتصادی فراهم می‌کند.

او تاکید کرد: هدف این است که سرمایه‌هایی که امروز در بازارهای رمزارزی غیررسمی در جریان‌اند، به جریان‌های مولد و رسمی اقتصاد هدایت شوند.

کریمی با اشاره به نقش نظارتی سازمان بورس گفت: سازمان ناظر طبیعتاً حساسیت‌های خاصی در حوزه سلامت بازار و حمایت از منافع سرمایه‌گذاران خرد دارد. با عرضه این ابزارها، طیف وسیعی از سرمایه‌گذاران درگیر خواهند شد و مقررات‌گذاری باید به گونه‌ای باشد که مشکلات نظارتی و اجرایی برای سرمایه‌گذاران ایجاد نشود.

معاون توسعه و راهبرد بورس تهران افزود: در همایش‌های پیش‌رو تلاش می‌کنیم مسائل عملیاتی و اجرایی این ابزارها را برای فعالان بازار روشن کنیم.

کریمی توضیح داد: همان‌طور که در دنیا صندوق‌های رمزارز در بورس‌های اوراق بهادار پذیرفته شده و قابل معامله است، امیدواریم این ابزارها نیز به‌زودی در بازار سرمایه ایران قابل‌استفاده شوند.

منبع:

ایلنا

گسترش نیوز

اقتصاد

بورس تهران آماده یک اتفاق جدید می شود

بورس

بورس تهران آماده یک اتفاق جدید می شود

کدخبر:
365110

سارا سمیع شمس

۱۴۰۴/۰۸/۳۰ ۰۷:۰۰:۰۰

فهرست محتوا

از دوج‌کوین تا شیبا؛ چگونه نماد سگ به ترند سرمایه‌گذاری تبدیل شد 

 پرایوسی کوین‌ها در خط مقدم نبرد دیجیتال | آزادی یا خطر؟ 

۲۵ بیماری و مشکل سلامتی شایع در گربه‌ها 

سفر پاییزی ارزان و جذاب در داخل ایران | راهنمای جامع اماکن دلچسب 

 قیمت رسمی انواع میوه و سبزی در میادین تره بار اعلام شد + جدول 

نوسانات شدید در بازارهای مالی ایران | از جهش بورس تا طوفان قیمت خودرو 

 نتیجه‌گیری

متن زیر خلاصه‌ای از مهم‌ترین اخبار و رویدادهای این هفته است که هر خواننده‌ای باید بداند. در کمتر از چند دقیقه، مهم‌ترین تغییرات بازارهای مالی، اقتصادی، صنعتی، خودرو، مسکن و فناوری را مرور کنید.

از دوج‌کوین تا شیبا؛ چگونه نماد سگ به ترند سرمایه‌گذاری تبدیل شد 

رمزارزهای با نماد سگ مثل دوج‌کوین و شیبا توانستند توجه سرمایه‌گذاران خرد و شبکه‌های اجتماعی را جلب کنند. این کوین‌ها هم جذابیت بالایی دارند و هم ریسک زیادی ایجاد می‌کنند.
 لینک

 پرایوسی کوین‌ها در خط مقدم نبرد دیجیتال | آزادی یا خطر؟ 

رمزارزهای حفظ حریم خصوصی آزادی بیشتری به کاربران می‌دهند اما ریسک امنیتی و قانونی هم دارند. استفاده از آن‌ها نیازمند مدیریت دقیق ریسک است.
 لینک

۲۵ بیماری و مشکل سلامتی شایع در گربه‌ها 

شناخت بیماری‌های رایج گربه‌ها از جمله مشکلات پوستی، گوارشی و تنفسی به صاحبان کمک می‌کند اقدامات پیشگیرانه انجام دهند و سلامت حیوان حفظ شود.
لینک

سفر پاییزی ارزان و جذاب در داخل ایران | راهنمای جامع اماکن دلچسب 

این راهنمای سفر با معرفی مقاصد داخلی کم‌هزینه و جذاب، تجربه اقتصادی و خاطره‌انگیزی برای گردشگران فراهم می‌کند و مناسب تعطیلات کوتاه‌مدت است.
 لینک

 قیمت رسمی انواع میوه و سبزی در میادین تره بار اعلام شد + جدول 

اعلام قیمت مصوب میوه و سبزی، شفافیت بازار را افزایش می‌دهد و از نوسانات شدید جلوگیری می‌کند. مصرف‌کنندگان و فروشندگان با اطلاعات دقیق تصمیم‌گیری می‌کنند.
لینک

نوسانات شدید در بازارهای مالی ایران | از جهش بورس تا طوفان قیمت خودرو 

بازارهای مالی ایران با نوسانات شدید مواجه هستند؛ بورس و خودرو پرچالش شده‌اند و سرمایه‌گذاران باید با تحلیل دقیق و مدیریت ریسک عمل کنند.
لینک

 نتیجه‌گیری

اخبار امروز نشان می‌دهد اقتصاد، فناوری و سبک زندگی در ایران با تغییرات و فرصت‌های متنوع روبه‌رو هستند. رمزارزهای پرهیجان مثل دوج‌کوین و شیبا جذابیت و ریسک بالا دارند، و پرایوسی کوین‌ها آزادی دیجیتال همراه با تهدیدات قانونی ایجاد می‌کنند. سلامت حیوانات خانگی نیازمند اطلاع و مراقبت دقیق است. سفرهای داخلی پاییزی تجربه اقتصادی و خاطره‌انگیزی فراهم می‌کنند. اطلاع از قیمت میوه و سبزی از آشفتگی بازار جلوگیری می‌کند. نوسانات شدید در بورس و خودرو نیازمند تحلیل و مدیریت ریسک است. در مجموع، آگاهی، برنامه‌ریزی و مدیریت هوشمندانه کلید مواجهه با شرایط

گسترش نیوز

اقتصاد

از دوج‌کوین تا قیمت خودرو | هفته‌ای که بازارها نفس‌گیر شدند

بورس

از دوج‌کوین تا قیمت خودرو | هفته‌ای که بازارها نفس‌گیر شدند

کدخبر:
365072

مبینا خلیل ارجمندی

۱۴۰۴/۰۸/۳۰ ۰۰:۰۰:۰۰